الف: یکی از عمده ترین مشکلات صوتی در مداحان این است که غالبا پس از اجرا، احساس ضعف در تارهای صوتی و یا به قول خودشان #سوزش می کنند. ممکن است برای دیگر خوانندگان نیز چنین مشکلی پیش بیاید. توجه داشته باشید هر گونه احساس ضعف در #تارهای_صوتی، #بم شدن بیش از اندازه صدا پس از خواندن، #گرفتگی_صدا، عدم توانایی برای خواندن #نت ها در اکتاو دوم و نت های اولیه اکتاو اول و سایر مشکلات مشابه معمولا ناشی از سه مورد است:
1. خروج غیرصحیح و غیراصولی صدا از حنجره؛ یعنی صدایی که پس از ارتعاش تارهای صوتی و خروج از #حنجره بایستی از فضای دهان بیرون بیاید، از فضای بینی خارج می شود و همین مورد باعث نشنیدن صدای سالم و بدون نقص و گرفتگی زودهنگام صدا و ایجاد خش و خروسک در صدا می شود. خواننده در این موارد غالبا نمی تواند تمام تحریرها و نغمات را کامل اجرا کند، به همین دلیل اصرار دارد برای اینکه صدای بهتری خارج کند دائم بر روی نت های اکتاو دوم هنرنمایی کند که آن هم با شکست مواجه می شود.
2. #گرم نکردن صدا پیش از خواندن؛ در یک قانون نانوشته در صداسازی، هر #خواننده ای پیش از یک اجرا بایستی صدای خود را گرم و پس از هر اجرا بایستی صدای خود را سرد کند و به حالت عادی برگرداند. به دلیل اینکه خواندن و استفاده از تارهای صوتی مستلزم درگیر شدن اندام های مختلف صورت، گردن، گلو، سیستم تنفسی و ... است (بعدا در این باره مفصل صحبت می کنم) بایستی پیش از یک بار خواندن طولانی مدت (مثلا 30 دقیقه) ضرورتا تارهای صوتی و #اندام هایی که برای خواندن به آن ها نیاز داریم را گرم کنیم. درست مثل یک ورزشکار حرفه ای که تا زمانی که با گرم کردن بدن و اندام هایی که بیشتر به آن ها نیاز دارد، آمادگی کامل و 100 درصدی برای حضور در صحنه ی ورزشی خود را پیدا نکرده است در صحنه حاضر نمی شود خواننده ی حرفه ای نیز بایستی پیش از شروع به خواندن حتما اندام ها و اجزای مختلف بدن خود که در خواندن به آن ها نیازمند است را گرم کند و در این مورد بسیار سخت گیر باشد و برای خود قانون بگذارد که : «بدون گرم کردن، نمی خوانم»!
3. #فریاد زدن های ناخودآگاه و خودآگاه در حین مداحی کردن نیز کُشنده ی صداست. با صدایی که هنوز گرم نشده و به میزان کافی آمادگی برای خواندن پیدا نکرده است، نباید فریاد زد! این کار در طولانی مدت #عُمر_صدا را کاهش می دهد و در کوتاه مدت نیز سبب خستگی زودهنگام صدا و تارهای صوتی در حین خواندن و نیز #گرفتگی_صدا پس از خواندن می شود. یک خواننده ی حرفه ای هیچ وقت اصول خواندن را فدای احساسات لحظه ای نمی کند؛ بزرگ ترین و مهم ترین ابزار خواننده برای ارائه هنر خود، تارهای صوتی و حنجره است؛ چنانچه این ابزار مهم آسیب ببیند یا با مشکل مواجه بشود، خواننده به هیچ طریق دیگری نمی تواند هنر خود را نمایان کند. مانند اینکه از یک نقاش حرفه ای توقع داشته باشیم بدون داشتن چشم و دست، نقاشی کند!
ب: برای اینکه این مشکلات به وجود نیاید یا از بین برود بایستی چند #اصل مهم را سرلوحه تمام خواندن های خودتان قرار بدهید:
1. از این پس هیچ وقت بدون گرم کردن صدا، نخوانید. یکی از ساده ترین راه های گرم کردن صدا، تکرار آوای «آ» یا «م» در #درجات_صوتی مختلف است. در هر #درجه_صوتی ، به مدت چند ثانیه آوای «آ» یا «م» را تکرار کنید و تا یک #اکتاو (هشت نت پشت سر هم) این تکرارها را ادامه بدهید. پس از رسیدن به پایان یک اکتاو، دوباره همان مسیر را به پایین برگردید تا به نقطه ی شروع برسید. (صوت این تمرینات به زودی ارسال می شود)
ساده تر از این تمرین برای #گرم_کردن_صدا نیز #زمزمه کردن مداحی ها یا قطعه های مورد علاقه ی خودتان یا قطعه هایی است که می خواهید آن ها را در جلسه بخوانید. البته باید دقت کنید که این زمزمه ها به فریاد و خواندن تبدیل نشوند؛ همیشه در #گرم_کردن_صدا دقت کنید که شما نمی خواهید به اصطلاح صدا #دم کند، تنها می خواهید صدا و تارهای صوتی آماده ی استفاده بشوند. گرم کردن با داغ کردن تفاوت دارد.
2. اندام های صورت، فک، گردن و شانه (کتف) را پیش از خواندن، در منزل گرم کنید. اندام های صورت را با تکرار حالت خمیازه کشیدن (تصویر آن ارسال خواهد شد)، فک را با تکرار حالت جویدن آدامس، گردن را با حرکت آهسته به جهت های چهارگانه و شانه و کتف را با حرکت دَوَرانی دست به عقب و جلو گرم کنید.
3. در حین خواندن، به هیچ وجه برای رسیدن به #گام_های_صوتی بالاتر از نقطه ی شروع تان عجله نکنید. صدای آرام و دلنشین بسیار تاثیرگذارتر است تا فریاد زدن های مکرر در گوش شنونده! شنونده ی #روضه و #مداحی از شنیدن فریادهای مکرر مداح، زود خسته می شود.
4. پس از خواندن، حتما حداقل به مدت 5 دقیقه #سکوت_مطلق داشته باشید و حتی زمزمه هم نکنید. با این کار به تارهای صوتی خودتان استراحت می دهید و آن ها را برای دوباره خواندن آماده می کنید. حتما طی این مدت از #آب_ولرم استفاده کنید و جز همین نوشیدنی، از هیچ نوشیدنی دیگری استفاده نکنید. استفاده از هر نوشیدنی غیر از آب ولرم پیش از خواندن، در حین خواندن و پس از خواندن تنها موجب تنش در تارهای صوتی خواهد شد. حنجره نیاز به #رطوبت دارد و برای ایجاد این رطوبت هیچ نوشیدنی برتر و بهتر از آب ولرم نیست.
5. همیشه بین زمان بیدار شدن از #خواب تا زمان شروع به خواندن، حداقل 1 تا 2 ساعت فاصله بگذارید. تارهای صوتی در زمانی که شما خواب هستید در استراحت مطلق قرار دارند (البته اگر شما از آن دسته افرادی نباشید که خر و پف می کنند 😊) و آن ها هم خوابیده اند. پس همان طور که هیچ انسان عاقلی پس از بیدار شدن از خواب، بلافاصله شروع به ورزش حرفه ای نمی کند، شما هم به عنوان یک خواننده برای هنر خودتان ارزش قائل باشید و هیچ وقت بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب نه شروع به خواندن کنید و نه شروع به گرم کردن صدا.
❇️ با تمرینات صداسازی، همه ی شما خوانندگانی حرفه ای خواهید شد. عجله نکنید 🍀
